Soczewki fakijne to specjalny typ soczewek, które wszczepia się na stałe do oka, bez usuwania naturalnej soczewki, i mają na celu redukcję ciężkiej krótkowzroczności. Są one alternatywnym rozwiązaniem dla zabiegów chirurgicznych takich jak LASIK czy PRK, a w określonych przypadkach wszczepienie takich soczewek może być nawet lepszym rozwiązaniem niż laserowa korekcja wzroku. Po założeniu takiej soczewki nie trzeba już nosić okularów ani soczewek kontaktowych u osób dotychczas korygujących w ten sposób wadę wzroku.

Jak działają soczewki fakijne?

Jak wspomniano wcześniej, soczewki fakijne przeznaczone są do leczenia krótkowzroczności. Jest to wada, w której skupienie promieni światła docierającego do oka następuje przed siatkówką. Fizjologicznie powinno mieć ono miejsce na siatkówce. Wada ta powoduje, że przedmioty umieszczone w niedalekiej odległości od oczu są dobrze widoczne, natomiast te położone dalej - zdecydowanie gorzej. Założenie soczewki fakijnej sprawia, że promienie skupiane są dalej (na siatkówce).

Soczewka fakijna czy LASIK?

Laser-Assisted in situ Keratomileusis (LASIK) to obecnie bardzo popularna metoda korekcji krótkowzroczności. Jest ona bezpieczna i efektywna, dzięki czemu lekarze często kierują swoich pacjentów na taki zabieg. Należy jednak zaznaczyć, iż nie każdy pacjent z krótkowzrocznością spełnia kryteria umożliwiające przeprowadzenie zabiegu. Do przeciwwskazań należą:

• zbyt duża krótkowzroczność,
• dalekowzroczność,
• astygmatyzm,
• bardzo cienka lub nieregularna budowa rogówki,
• choroby takie jak stożek rogówki, czy zespół suchego oka.

Soczewki fakijne są bardzo dobrym rozwiązaniem dla większości osób, które są obarczone wyżej wymienionymi przeciwwskazaniami do operacyjnego usunięcia wady. Badania dowiodły, że obydwie metody korekcji wady w zakresie od -6,0 D do -20,0 D przynoszą ten sam efekt. Wykazały one także, iż osoby z implantem soczewki fakijnej uzyskały znacznie szersze spektrum widzenia barw oraz są bardziej zadowolone z efektu niż te po operacji LASIK. Warto zaznaczyć, że żadna z metod nie wywołała znacznych komplikacji pozabiegowych. Badania lekarzy z Londynu dowiodły, że soczewki fakijne są bezpieczniejsze od operacji laserem ekscymerowym.

Pozostaje jeszcze kwestia ceny. Niestety, zabieg implantacji soczewki fakijnej jest droższy od LASIK. Warto jednak zastanowić się nad plusami i minusami jednej i drugiej metody, aby wybrać najlepszą dla siebie.

Ryzyko zabiegu i możliwe komplikacje

Powikłania po zabiegu implantacji soczewki fakijnej zdarzają się bardzo rzadko. Należą do nich:

• odwarstwienie siatkówki,
• jaskra,
• utrata komórek śródbłonka rogówki (co może powodować obrzęk rogówki i zmętnienie obrazu),
• zapalenie gałki ocznej,
• chzniekształcony obraz,
• zaćma.

Jak się przygotować do zabiegu i jak on wygląda?

Soczewki kontaktowe mogą zmienić kształt rogówki, a co za tym idzie dokładność odczytu refrakcji, która jest kluczowa w doborze odpowiedniej soczewki fakijnej. Z tego powodu na minimum tydzień przed zabiegiem nie powinno się nosić soczewek kontaktowych.

Przy wszczepianiu takiej soczewki ważne jest wcześniejsze wykonanie irydotomii laserowej. Jest to zabieg polegający na wykonaniu małego otworu na obwodzie tęczówki, który umożliwia swobodne krążenie cieczy wodnistej i tym samym zapobiega poimplantacyjnemu wzrostowi ciśnienia wewnątrzgałkowego. Niekiedy łączy się ten zabieg z implantacją (wykonuje się jedno po drugim), a czasem należy wykonać irydotomię ok. tydzień, dwa tygodnie wcześniej. Wszystko zależy od ośrodka, w którym wykonywany jest zabieg.

Sam zabieg jest krótki i wymaga małego nacięcia z przodu oka, przez które jest wprowadzana plastikowa lub silikonowa soczewka. Jest ona zakładana pomiędzy rogówką a tęczówką, a czasem także za tęczówką. Zabieg może być wykonywany ambulatoryjnie. Samodzielny powrót do domu samochodem nie będzie jednak możliwy, gdyż na oko zakłada się specjalną osłonę.

Po zabiegu należy stosować się do zaleceń lekarza. Będą one polegały m.in. na zakraplaniu oka lekami przeciwzapalnymi i antybiotykami, gdyż w okresie pozabiegowym oko jest szczególnie narażone na potencjalne zakażenia. Większość osób widzi bardzo dużą poprawę widzenia od razu po implantacji. Należy jednak pamiętać, iż przez kilka dni mogą występować takie objawy jak mglisty i niewyraźny obraz, czy uczucie drapania w oku. Bardzo ważne jest, aby w tym okresie powstrzymać się od drażnienia operowanego oka.