Wiele osób boryka się z problemami takimi jak wady wzroku. Cóż, mając wadę wzroku, trudno jest nie wiedzieć o tym fakcie. Natomiast w kwestii dysleksji jest zupełnie inaczej - nigdy nie jesteśmy pewni, czy mamy tę dysfunkcję, czy nie. Dopiero odpowiednie badania są w stanie to potwierdzić lub wykluczyć.

Co to jest dysleksja?

Dysleksja jest to jeden z najczęstszych powodów trudności w nauce, dotykający około 10% dzieci w Polsce. Przyczyn dysleksji może być wiele, ale ich wspólną cechą są zaburzenia procesów poznawczych i psychologicznych związanych z czytaniem i pisaniem, a przy tym z prawidłowym rozwojem umysłowym i poziomem inteligencji. U osób z dysleksją możliwe są łagodne zaburzenia w czytaniu bądź pisaniu, ale u niektórych występują również znaczne utrudnienia w interpretacji słów i prostych zdań. Zmienne nasilenie dysleksji oraz inne możliwe przyczyny problemów w nauce utrudniają rozpoznawanie tego stanu.

Przyczyny dysleksji

Przyczyny dysleksji nie są obecnie całkowicie poznane, lecz wiadomo, że etiologia jest wieloczynnikowa. Oprócz dużej roli dziedziczenia rodzinnego wpływ na ryzyko wystąpienia dysleksji mają organiczne mikrouszkodzenia struktur mózgu, zaburzenia hormonalne w okresie prenatalnym, problemy psychologiczne czy inne mniej poznane przyczyny. Poza tym zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia dysleksji mają dzieci ze stwierdzonym ADHD. Co ciekawe, badania za pomocą rezonansu magnetycznego mózgu osób z dysleksją wykazały, że obszary mózgu odpowiedzialne za umiejętność czytania są u nich mniej aktywne niż u osób bez dysleksji, przez co inne obszary mózgu muszą kompensować te nieprawidłowości.

Diagnostyka dysleksji

Dzieci, które wykazują problemy z nauką, a w szczególności z czytaniem i pisaniem, powinny być przebadane pod kątem różnych przyczyn występowania tych problemów. Podczas wizyty u lekarza rodzinnego lub pediatry powinna zostać podjęta próba wykluczenia problemów medycznych mogących zaburzać procesy nauki, jak przesiewowe badanie wzroku i słuchu. W razie wątpliwości lekarz powinien rozszerzyć diagnostykę i skierować dziecko na wizytę u specjalisty - np. neurologa czy neurologopedy. Poza tym zalecana jest kontrola u okulisty i ewentualnie audiologa. Okulista może stwierdzić występowanie zeza, niedowidzenia, nieprawidłowej akomodacji, konwergencji lub refrakcji i wskazać jak takie schorzenie prawidłowo korygować.

Czy wady wzroku są skorelowane z występowaniem dysleksji?

Nieprawidłowe widzenie w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym to również dość częsta przyczyna problemów w rozpoczęciu nauki czytania i pisania. Gdy zwleka się z diagnostyką wad wzroku, to pojawiające się objawy mogą sugerować dysleksję i tym samym utrudniać diagnostykę.

Wady wzroku i dysleksja to dwa odrębne problemy, które mogą występować równocześnie. Chociaż oba schorzenia prowadzą do utrudnienia procesu nauki, to ich etiologia jest inna. Wady wzroku dotyczą samych oczu i ewentualnie mięśni okoruchowych. Dysleksja nie wynika z zaburzeń widzenia a z nieprawidłowego rozpoznawania i przetwarzania przez mózg widzianego obrazu liter czy cyfr. Według obecnych badań dzieci z dysleksją mają problemy ze wzrokiem tak samo często jak inne dzieci.

Podsumowanie

Jeśli dziecko ma dysleksję oraz wadę wzroku to korygowanie wady wzroku niestety nie wyleczy również dysleksji. Niemniej jednak taka korekcja jest niezbędna do prawidłowego widzenia i nie należy zwlekać z wizytą u specjalisty, gdy podejrzewany jest problem z prawidłowym widzeniem.

---