Do narządów pomocniczych zaliczamy: urządzenia kierunkowe (mięśnie gałki ocznej) i urządzenia ochronne (powieki, spojówki, brwi, rzęsy, narząd łzowy, ciało tłuszczowe i powięzie oczodołu).

NARZĄD ŁZOWY

Umiejscowiony jest w oczodole, składa się z gruczołu łzowego, kanalików łzowych, woreczka łzowego i przewodu nosowo-łzowego. Gruczoł łzowy produkuje ciecz łzową, nadmiar łez jest odprowadzany kanalikami łzowymi do woreczka łzowego, którego przedłużeniem jest kanał nosowo-łzowy. Łzy pełnią funkcje ochronną, bakteriobójczą, nawilżającą, zabezpieczającą i oczyszczającą.

MIĘŚNIE GAŁKI OCZNEJ

Stanowią aparat ruchowy; składają się na nie mięśnie proste: górny, dolny, boczny i przyśrodkowy, 2 mięśnie skośne oraz mięsień oczodołowy (wpływa na ułożenie gałki ocznej w oczodole). Mięśnie proste i skośne unerwione są przez nerwy czaszkowe: okoruchowy, bloczkowy i odwodzący, natomiast mięsień oczodołowy unerwiony jest przez układ autonomiczny (część współczulną).

SPOJÓWKA

Błona śluzowa, która pokrywa wewnętrzną część powiek, wyściela również część twardówki, aż do brzegu rogówki. Workiem spojówkowym nazywamy przestrzeń pomiędzy spojówką powiek a spojówką gałki ocznej. Spojówki nawilżają i oczyszczają rogówkę poprzez okresowe mruganie.

POWIEKI

Otaczają i chronią gałkę oczną z przodu. Powieki górna i dolna połączone są ze sobą w kącie bocznym i przyśrodkowym oka. Zbudowane są z części zewnętrznej (skórnej) i części wewnętrznej (śluzowej). Pomiędzy dwiema częściami znajduje się płytka łącznotkankowa, tzw. tarczka. Skóra powiek cechuje się elastycznością, dzięki obecności włókien sprężystych.

BRWI

Wały skórne skierowane na zewnątrz, pokryte są gęsto przez włosy.

RZĘSY

Cienkie włoski, które układają się w kilki rzędach na przednich krawędziach powiek. Na górnej powiece są wygięte do góry i są dłuższe niż na dole; ciekawostka - na górnej i dolnej powiece znajduje się około 150 rzęs!